Miasta coraz częściej decydują się na inteligentne systemy sterowania oświetleniem, ponieważ dają one spore możliwości montowania różnego rodzaju czujników i sensorów służących do zarządzania i optymalizacji oświetlenia w różnych obszarach. To świetne rozwiązanie nie tylko pod względem oszczędności energii, ale również z punktu widzenia ekologii a przede wszystkim komfortu życia mieszkańców.
Elementami takich systemów są m.in. sterowniki i gniazda w standardach Zhaga oraz Nema, które zostały stworzone specjalnie do współpracy z różnymi dodatkowymi elementami sterującymi to w pewnych kwestiach trochę się od siebie różnią. Dlatego postaramy się wyjaśnić na czym polegają te różnice i co warto wybrać?
Co to jest NEMA?
Skrót NEMA oznacza National Electrical Manufacturers Association, stowarzyszenie handlowe w Stanach Zjednoczonych, które wyznacza standardy dla różnych typów urządzeń elektrycznych, w tym opraw opartych na diodach LED.
NEMA zapewnia dość wysoki standard kompatybilności i wymienności między różnymi produktami. Oznacza to, że produkty, które spełniają te standardy mogą być łatwo zintegrowane z istniejącymi systemami, ułatwiając użytkownikom końcowym instalowanie komponentów oświetleniowych spełniających ich specyficzne potrzeby.
Co to jest Zhaga?
Zhaga jest globalnym konsorcjum branży oświetleniowej, które opracowuje i promuje standardy dla komponentów oświetlenia LED. Organizacja została założona w 2010 roku przez grupę dużych firm oświetleniowych i od tego czasu wzrosła do ponad 350 członków z całego świata.
Zhaga zapewnia wyraźnie większy standard kompatybilności od NEMA, dzięki zastosowaniu standardowych komponentów, które można łatwo wymienić lub zmodernizować co sprawia, że producenci i użytkownicy końcowi mogą łatwo dostosować swoje systemy oświetleniowe do zmieniających się potrzeb.
Zasilanie
NEMA – zasilanie sieciowe jest najpierw podłączane do gniazda, co umożliwia przejście zasilania przez węzeł przed dotarciem do oprawy oświetleniowej i jej sterownika, czyli sterownik jest bezpośrednio podłączony do zasilania sieciowego i jest zasilany przed oprawą oświetleniową. Takie podejście zapewnia łączność i interfejsem ściemniania dla systemu sterowania oprawą oświetleniową, a także ochronę przeciwprzepięciową, konwersję zasilania niskonapięciowego AC / DC, pomiar energii i możliwości przełączania obciążenia.
Zhaga – zasilanie sieciowe AC najpierw łączy się z oprawą oświetleniową, a gniazdo Zhaga łączy się tylko z niskonapięciowym zasilaniem pomocniczym dostarczanym przez sterownik. W rezultacie sterownik w oprawie Zhaga ma więcej możliwości niż konwencjonalny sterownik, w tym ulepszoną ochronę przeciwprzepięciową, zasilanie pomocnicze, pomiar energii i diagnostykę. Z drugiej strony, sterownik ze standardem Zhaga jest znacznie uproszczony, ponieważ nie jest podłączony do sieci.
Zasilanie pomocnicze
Gniazda i sterowniki NEMA zapewniają zasilanie pomocnicze ze sterownika LED na 7-stykowym styku (na pomarańczowym przewodzie). Jednak funkcja ta nie jest powszechnie obsługiwana przez sterowniki LED lub czujniki i może powodować straty mocy lub niestabilność. Gniazda i sterowniki NEMA mają również ograniczone opcje napięcia lub prądu zasilania pomocniczego.
Natomiast gniazda i kontrolery Zhaga domyślnie zapewniają zasilanie pomocnicze ze sterownika LED na pinie 1. Funkcja ta jest powszechnie obsługiwana przez sterowniki LED lub czujniki zgodne ze standardami Zhaga lub DALI i zapewnia wydajność i stabilność zasilania. Gniazda i kontrolery Zhaga mają również elastyczne opcje napięcia lub prądu zasilania pomocniczego.
Wydajność i zgodność
Główną różnicą między NEMA i Zhaga jest ich podejście do integralności i wymienności.
Normy NEMA koncentrują się na określonych typach produktów i wskaźnikach wydajności, takich jak strumień świetlny, współczynnik oddawania barw i żywotność oprawy. Wymagania te są często ugruntowane i powszechnie uznawane w branży, co może ułatwić producentom projektowanie i testowanie produktów spełniających te standardy.
Standardy Zhaga koncentrują się na bardziej elastycznych wymaganiach dotyczących wydajności, takich jak wymiary mechaniczne i właściwości elektryczne. Pozwala to na większe dostosowanie i innowacje w projektowaniu oświetlenia LED, ale może również utrudniać porównywanie i ocenę różnych produktów na podstawie ich wydajności.
Gniazda i sterowniki
NEMA korzystają z 3- stykowych, 5-stykowych lub 7-stykowych gniazd, które posiadają różne funkcje, takie jak napięcie, ściemnianie i zasilanie pomocnicze. Styki te pracują pod wysokim napięciem (230V), które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa lub wymagać dodatkowej ochrony. Gniazda i sterowniki NEMA są również skomplikowane i nieporęczne.
Zhaga korzystają z 4-stykowych gniazd, które posiadają następujące funkcje: napięcie, ściemnianie i zasilanie pomocnicze. Styki te nie pracują pod wysokim napięciem (230V), co czyni je bezpieczniejszymi i prostszymi w użyciu. Gniazda i kontrolery Zhaga są również kompaktowe.
Wsparcie ściemniania
Gniazda i sterowniki NEMA obsługują komunikację analogową (ściemnianie 1-10V/0-10V) lub DALI. Jednak ściemnianie analogowe nie jest zbyt dokładne ani niezawodne, a komunikacja DALI wymaga dodatkowego okablowania lub komponentów. Gniazda i kontrolery NEMA mają również ograniczoną kompatybilność z różnymi typami sterowników LED lub czujników.
Gniazda i kontrolery Zhaga domyślnie obsługują komunikację DALI. Komunikacja DALI jest bardziej dokładna i niezawodna niż ściemnianie analogowe i nie wymaga dodatkowego okablowania ani komponentów. Gniazda i kontrolery Zhaga mają również wysoką kompatybilność z różnymi typami sterowników LED lub czujników, które są zgodne ze standardami DALI.
Potencjał NEMA i Zhaga
Gniazda i sterowniki NEMA mają niższy potencjał innowacyjności dla inteligentnych aplikacji oświetleniowych. Są one oparte na starym konwencjonalnym standardzie, który nie ewoluował zbytnio w czasie. Mają one ograniczenia współpracy z zaawansowanymi systemami systemami inteligentnego oświetlenia.
Gniazda i kontrolery Zhaga mają natomiast wyższy potencjał innowacyjny dla inteligentnego oświetlenia. Są one oparte na nowoczesnym standardzie branżowym, który stale ewoluuje i jest ulepszany w miarę upływu czasu. Posiadają również bogate funkcje, które obsługują zaawansowane możliwości lub usługi dla aplikacji inteligentnego oświetlenia, takie jak gromadzenie danych, zarządzanie aktywami lub dynamiczne sterowanie.
NEMA i Zhaga – który z nich będzie odpowiedni dla Twojego projektu?
Jeśli chodzi o wybór odpowiedniego standardu oświetlenia dla Twojego projektu, nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi. Zależy to od kilku czynników, takich jak wielkość projektu, zakres, budżet, oczekiwania itp.
Jeśli projekt jest duży i skomplikowany można wybrać komponenty w standardzie Zhaga, ponieważ oferuje on większą elastyczność i skalowalność dla przyszłych aktualizacji lub rozbudowy. Zapewnia również większą dokładność i niezawodność ściemniania i komunikacji, a także większą wydajność i stabilność zasilania pomocniczego. Zwarta konstrukcja sprawia, że wygrywa również w zakresie wzornictwa i estetyki. NEMA natomiast ma więcej ograniczeń i wymaga większej ilości komponentów co może być sporym utrudnieniem przy dużych projektach.
Obecnie branża wprowadza nowy sprzęt, który może zastąpić gniazda NEMA gniazdami obsługującymi sterowniki w standardzie Zhaga.
Sprzęt ten działa jak adapter, konwertując interfejs NEMA na interfejs Zhaga. Jest wyposażony we wbudowany zasilacz impulsowy AC-DC, zapewniający moc wyjściową 24V DC o maksymalnej mocy 5W. Koszt tego sprzętu jest znacznie niższy niż zastąpienie sterownika ściemniającego pomocniczym wyjściem napięciowym. Rozwiązanie to jest idealne w sytuacjach, gdy sterownik klienta nie obsługuje kontrolera Zhaga z pomocniczym wyjściem napięciowym. Dodatkowo, NEMA również ogłosiła plany wprowadzenia podobnych standardów.
