Dzisiejsze systemy sterowania umożliwiają wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań do inteligentnego kierowania ruchem, monitoringiem oraz oświetleniem. Wszystko po to, aby obniżać zużycie energii i związane z tym koszty oraz dbać o ekologię.
Na rynku istnieje wiele ciekawych rozwiązań, które można stosować w warunkach domowych, ale również w przemyśle, energetyce, transporcie, itp. Systemy sterowania mogą bez problemu zarządzać całymi liniami produkcyjnymi, oświetleniem ulicznym/drogowym, iluminacją obiektów, różnymi czujnikami oraz klimatyzacją. Praca takich urządzeń polega na dostosowaniu ich działania do potrzeb użytkowników oraz wymogów zawartych w licznych normach i rozporządzeniach.
Rodzaje systemów sterowania.
Po krótce postaramy się opisać kilka systemów, które są warte zainteresowania, a będą to m.in.: KNX, ZigBee, PLC, DMX, Bluetooth Mesh oraz DALI.
- KNX – system sterowania oświetleniem najczęściej stosowany w warunkach domowych. Wykorzystuje do sterowania oświetleniem urządzenia zwane sensorami. Urządzenia wykonawcze wykonują polecenia, jakie otrzymują od sensorów. Sensory które współdziałają z tym systemem to np. czujniki ruchu, czujniki natężenia oświetlenia, itp. Funkcje, jakie pełnią to załączanie obwodów elektrycznych, kontrolowanie prądu płynącego w obwodach elektrycznych, opóźnianie włączania lub wyłączania, działania pulsacyjnego lub wyłączania oświetlenia po uprzednio nastawionym czasie.
- ZigBee – bezprzewodowy system sterowania z protokołem ZigBee. Każde rozwiązanie bazujące na standardzie IEEE 802.15.4 RF będzie mogło skorzystać z zalet standardu ZigBee. To rozwiązanie znajduje dość szerokie zastosowanie m. in. w bezprzewodowych systemach alarmowych, zdalnych odczytach czujników do sterowania klimatyzacją, zdalne sterowanie oświetleniem i zasłonami, zdalne wzywanie pomocy przez osoby starsze, zdalne sterowanie sprzętem audio/video, bezprzewodowe klawiatury i myszki komputerowe, detektory dymu i CO automatyka budynków.
- PLC – programowalne sterowniki logiczne są urządzeniami stosowanymi w automatyce do sterowania pracą maszyn i urządzeń, a zadania realizowane są za pomocą odpowiedniego algorytmu (programu) działania. Stosowane są zarówno w każdym zautomatyzowanym przemyśle, jak i w urządzeniach codziennego użytku. Najczęściej wykorzystywane w takich sektorach jak: budowa maszyn, energetyka i transport. Bardzo często sterują całymi liniami produkcyjnymi.
- DMX (Digital Multiplex Signal) – to system obsługiwany z poziomu realizatora standard – cyfrowego sygnału komunikacyjnego, sterującego oświetleniem estradowym i teatralnym. System DMX składa się ze sterownika (nadajnika), urządzeń świetlnych (odbiorników) i okablowania. Urządzenia połączone są w łańcuch zwany „Daisy Chain” – ze sterownikiem na początku i terminatorem (rezystorem) na końcu. Sterowanie urządzeń odbywa się poprzez ustalenie adresów DMX. Bardzo często wykorzystywany do pionierskiej iluminacji dużych obiektów użytku publicznego.
- Bluetooth Mesh – to nowy standard łączności. Umożliwia sterowanie nie tylko oświetleniem, ale także poszczególnymi urządzeniami powiązanymi z funkcjonowaniem dużych obiektów miejskich, fabryk, biurowców oraz gospodarstw domowych. Bluetooth Mesh komunikują się bezpośrednio ze sobą, a nie przez wspólną dla wszystkich bramę lub router, nie ma w niej jednego newralgicznego punktu, którego awaria wyłączałaby całą sieć z użytku. Bluetooth Mesh pozwala na tworzenie bardzo dużych sieci, składających się z maksymalnie 32 tys. węzłów.
- DALI (Digital Address Lighting Interface) – to protokół komunikacyjny, który pozwala porozumieć się poszczególnym elementom instalacji (oprawom oświetleniowym i systemowi sterującemu). Istnieje możliwość sterowania poszczególnymi oprawami lub całą grupą, a funkcję sterownika pełnią zazwyczaj urządzenia peryferyjne lub komputer. W przypadku zastosowania protokołu DALI, oprawy oświetleniowe muszą być z nim kompatybilne, tzn. powinny posiadać zasilacz, który będzie umożliwiał komunikację po interfejsie DALI.
Zaletami inteligentnych systemów sterowania jest nie tylko obniżenie kosztów eksploatacyjnych, ale również poprawę komfortu pracy i bezpieczeństwa. Dają one możliwość sterowania wieloma elementami naraz lub każdym osobno. Możemy dostosować działanie każdego elementu sieci do warunków lub potrzeb, jakie panują w danym miejscu. Miasta i gminy coraz częściej korzystają z tego typu rozwiązań, ponieważ są w stanie zmniejszyć koszty nawet o 40-80%, a cała inwestycja może zwrócić się od 3 do 5 lat. Mniejsze zużycie energii wpływa również pozytywnie na środowisko.
